Een mevrouw met dementie raakt haar herinneringen en kennis kwijt

Palliatieve zorg en dementie

Palliatieve zorg en dementie

Dementie is een progressieve ziekte die (nog) niet te genezen is. Dat betekent dat de klachten en symptomen steeds erger worden. Het betekent ook dat iemand met dementie uiteindelijk aan of met de ziekte zal overlijden. De palliatieve fase start wanneer iemand gediagnostiseerd wordt met een ziekte waarvan hij niet zal genezen. De palliatieve fase start voor mensen met dementie dus direct na de diagnose.

Wat is palliatieve zorg?

Palliatieve zorg is erop gericht iemand zich zo comfortabel mogelijk te laten voelen en de kwaliteit van leven te optimaliseren. Er zijn verschillende fases in palliatieve zorg.

4 fases palliatieve zorg en dementie

  • Fase 1: ziektegerichte palliatie
    In deze fase wordt de ziekte nog wel behandeld, zonder dat genezing mogelijk is. Mensen met dementie kunnen in deze fase nog wel medicijnen slikken die de symptomen van de ziekte afremmen. Bijvoorbeeld om zo comfortabel mogelijk thuis door te leven en de verhuizing naar een zorglocatie uit te stellen. Maar deze medicatie zal de ziekte niet genezen.
  • Fase 2: symptoomgerichte palliatie
    Symptoomgerichte palliatie richt zich met name op het verlichten en onder controle houden van symptomen van de ziekte(s) waar iemand aan lijdt. Ook nu is een zo hoog mogelijke kwaliteit van leven het doel. Denk bijvoorbeeld de inzet van pijnstillers om pijn te verminderen of een anti-decubitusmatras om doorligplekken te voorkomen.

    Er is geen duidelijke grens tussen ziektegerichte palliatie en symptoomgerichte palliatie, deze lopen in elkaar over. Iemand met dementie kan medicatie krijgen om de ziekte af te remmen, maar op een gegeven moment verergeren symptomen. Dementie is een progressieve ziekte: klachten worden erger en verdwijnen niet meer.

    In deze fase worden vaak belangrijke beslissingen gemaakt. Is er sprake van andere aandoeningen dan de dementie en behandelen we deze nog? Welke medicijnen zijn nog nodig? En wat doen we als klachten en symptomen niet meer goed te behandelen zijn?

  • Fase 3: palliatie in de stervensfase
    Wanneer signalen erop wijzen dat iemand zal overlijden binnen enkele dagen of uren, breekt de stervensfase aan. Op dat moment verschuift de aandacht van kwaliteit van leven naar kwaliteit van sterven. Het doel van palliatieve zorg is om pijn en ongemak te verlichten en angst en onrust weg te nemen. Behandelingen zijn erop gericht dat de persoon zich zo comfortabel mogelijk voelt. Niet alleen lichamelijk, maar ook op sociaal en spiritueel gebied.
  • Fase 4: nazorg
    Na het overlijden stopt palliatieve zorg niet. Zorgverleners moeten er op dat moment voor u als familielid zijn. Woonde uw naaste met dementie op een zorglocatie? Dan bespreken de zorgverleners waarschijnlijk verschillende mogelijkheden met u. Bijvoorbeeld over de laatste zorg, of uw naaste in het huis kan blijven tot de begrafenis of crematie en of er een uitgeleide plaats zal vinden.

Meer informatie

Bent u op zoek naar meer informatie over palliatieve zorg? Klik hier voor de website van Over palliatieve zorg. Op ons Kennisplein vindt u meer informatie over palliatieve sedatie, van betekenis blijven in de stervensfase en euthanasie en dementie.