‘Ik moet naar huis.’ ‘Ik moet naar mijn moeder.’ ‘Ik ben iets kwijt.’ Dwaalgedrag komt veel voor bij mensen met dementie. Zij lopen rond zonder doel, hebben het gevoel dat ze “weg” moeten. In sommige gevallen gaan ze dan ook weg, zonder te zeggen waarheen. Waar komt dit dwaalgedrag vandaan, wanneer wordt dwalen gevaarlijk en hoe kunnen naasten hiermee omgaan?
Bij dementie ontstaat dwaalgedrag door een gevoel van onrust. Mensen hebben het idee dat zij iets “moeten”. Daardoor gaan ze dwalen. Dit kan bijvoorbeeld komen doordat iemand zich verveelt. Maar ook doordat iemand te weinig prikkels ervaart. Eigenlijk verveelt degene zich dan gewoon. Dat kan ook voor een gevoel van onrust zorgen.
Door te gaan lopen, kan de onrust deels verdwijnen. De persoon met dementie heeft het gevoel iets te dóen, al is het alleen maar lopen. Dat voelt beter dan maar blijven zitten.
Kleinschalige, geclusterde woonzorglocaties hebben vaak een open poort. Is er sprake van zeer ernstig dwaalgedrag, dat veel onveilige situaties veroorzaakt? Bijvoorbeeld doordat iemand niet meer op verkeersregels let, maar wel minimaal zes keer per nacht de straat opgaat? Dan is een particuliere woonvorm niet altijd de juiste oplossing voor de persoon met dementie. De open poort kan zorgen voor onveilige situaties.
Iemand met dementie die gaat dwalen, is op zoek naar prikkels. Het kan helpen om afleiding aan te bieden. Een activiteit, een praatje maken of samen een spel spelen. Op dat moment hoeft de persoon met dementie niet op zoek naar prikkels. Samen op pad is ook een goed idee. Natuurlijk is het wel lastig om iemand constant bezig te houden.
Er zijn elektronische oplossingen die helpen bij dwaalgedrag. Bijvoorbeeld horloges, riemclips en telefoons met GPS-functie. Deze kunnen de locatie van de persoon met dementie delen met een van zijn of haar naasten. Zeker als iemand vaak verdwaalt, zorgen deze oplossingen voor wat extra veiligheid. Lichten op de gang, die automatisch aangaan bij beweging, zorgen voor extra veiligheid en minder valgevaar.
Het zorgen voor prikkels, zodat de persoon met dementie niet op zoek hoeft naar iets te doen, helpt al. De inzet van domotica-oplossingen zorgt voor extra veiligheid. Nog een goed idee is om ervoor te zorgen dat de persoon met dwaalgedrag altijd een briefje bij zich heeft. Daarop zet u dat hij of zij dementie heeft en uw telefoonnummer. Zo kunnen mensen helpen.
Op de website dementie.nl van Alzheimer Nederland zijn nog veel meer handige tips te vinden over hoe om te gaan met dwaalgedrag bij dementie.