Veel aanpassingsvermogen, geen toverstaf: Loes is psycholoog in de ouderenzorg
Lees meer
Het is geenDSM-V-stoornis , al zou het dat wel moeten zijn volgens mij: 294.11: (tijdelijke) uitgebreide neurocognitieve stoornis door zwangerschap – met gedragsstoornissen. Oftewel: zwangerschapsdementie.
Ik zal jullie proberen mee te nemen in het beloop van deze stoornis. Bij mij begint het met moeite met woorden vinden en stoornissen in het kortetermijngeheugen. To do-lijstjes heb ik momenteel in overvloed, waardoor ik daar ook weer het overzicht in verlies.Apraxie lijkt ook al een beetje aan de orde te zijn. Het wassen van mijn voeten tijdens het douchen is een uitdaging, net als de afwasmachine in- en uitruimen.
Desoriëntatie , met name in tijd, neemt steeds wat meer toe. Dit komt mogelijk doordat ik oververmoeid ben, in de middag een dutje doe en een gat in de morgen slaap (op mijn vrije dagen dan, natuurlijk). Door deze vermoeidheid verminderen mijn rijvaardigheden en weet ik soms niet meer waar ik naartoe op weg ben. Ik ben dan letterlijk ‘de weg kwijt’.
‘Even lekker schreeuwen: hou eens allemaal jullie mond!’
Ook mijn Sensorische Informatieverwerking (SI) laat wat te wensen over: bij teveel geluid, te veel mensen om mij heen en als er druk wordt gepraat kan ik de gesprekken niet meer volgen. Dan sla ik een beetje ‘op tilt’. De drang te willen vluchten uit de omgeving (of even lekker te willen schreeuwen “hou eens allemaal jullie mond!”) is dan heel sterk aanwezig. Toegegeven: op wat mindere dagen gebeurt dit dan ook wel eens (oeps!). Ook als onze buurman het grasveld (ter grootte van een voetbalveld) aan het maaien is, kan ik niet meer nadenken en heb ik het gevoel dat mijn hoofd ontploft.
Bekkenpijn heb ik nog niet, maar loopstoornissen (een ‘waggelend’ looppatroon) zijn tegen het einde van de zwangerschap denk ik wel aan de orde. Ook heb ik het concentratievermogen van een goudvis (dat zou 9 seconden zijn). Misschien is het daarnaast tijd voor eenADL-check door een ergotherapeut. Hulpmiddelen, zoals een krukje in de douche en een verhoogd bed, zijn nodig om thuis nog een beetje goed te kunnen functioneren. Tegen het einde van de zwangerschap zal ik mij ongetwijfeld moeten overgeven aan de hulp van mijn man. Bijvoorbeeld bij het afdrogen van mijn voeten en het aandoen van mijn sokken en schoenen. Lastig voor iemand zoals ik, die graag de eigen regie in handen houdt.
Zwangerschapsdementie: onbegrepen gedrag en een beetje labiel
Mijn inititiatiefname laat te wensen over, nu ik steeds minder energie heb. Tijdens mijn zwangerschapsverlof zal ik waarschijnlijk vooral te vinden zijn op de bank met een boekje, voor de TV, of gewoonweg wat voor me uit zitten staren. Ik raak steeds meer in mijn eigen bubbel en word watapathisch (het zit een beetje tussen de ‘verborgen-ik’- en ‘verzonken-ik’-fase in). Dit alles hoort bij het voorbereiden op de bevalling zeggen ze, de experts.
Verder is er wat sprake van onbegrepen gedrag. Met name mijn man moet het af en toe ontgelden, doordat ik wel eens wat geagiteerd of bozig ben. Maar er is vooral sprake van verhoogde emotionaliteit en/of labiliteit (oeps, als mijn bazin dit maar niet leest..). Soms is het als een achtbaan: het ene moment ben ik heel vrolijk, het andere moment erg neerslachtig en emotioneel. De allerkleinste of allerschattigste gebeurtenissen brengen mij in tranen. Ik laat het maar even op zijn beloop… Misschien is een signaleringsplan en analyse van hetinterne consultatieteam een optie om mij (en mijn man) te ondersteunen?
‘Hoor ik daar iemand zeggen:”chocola”?’
En dan mijn verstoorde nachtrust. Ik heb last van zeer levendige en gedetailleerde dromen die over de gekste dingen gaan. Deze dromen houden mij wakker in de nacht. Daarbij maakt de steeds verder groeiende buik het vinden van een prettige slaaphouding niet makkelijk. Van gewichtstoename is ook wel wat sprake, doordat mijn eten wat ongeremd aan het worden is (“hoor ik daar iemand zeggen; chocola?!”). Volgens mijn man ben ik ook wel wat wilsonbekwaam aan het worden als het gaat over het nemen van grote beslissingen en aankopen, die nu doorgaans wat impulsief verlopen. Ik zie en hoor geen dingen die er niet zijn (tenminste, dat denk ik), wel zit ik regelmatig op een roze wolk. Misschien lijkt dat wel een beetje op het hebben vanhallucinaties en wanen ?
Zwangerschapsdementie is tijdelijk, op de kortetermijngeheugenstoornis na
Uit ervaring weet ik (wij hebben namelijk al een hele leuke dochter van bijna 2,5 jaar), dat je na een bevalling ook wel heel snel leert om goed dubbeltaken uit te voeren. Hetexecutief functioneren heeft er zeker baat bij. Maar je laten verzorgen door de kraamhulp na de bevalling, je hieraan over te geven, dat is wel een dingetje hoor. Ook dat went wel, als de klik en het vertrouwen goed zijn. Gaten in het kortetermijngeheugen lijken wel wat aanwezig te blijven, net als de toename aan emotionaliteit. Dat zal ik maar moeten accepteren.
Ik heb het ‘geluk’ dat deze kwaaltjes (althans de meeste) tijdelijk zijn, al kan het herstel nog een jaar duren (hallo ‘ontzwangeren’). Maar ik zeg het je, een pretje is het zeker niet. Je komt jezelf ook wel tegen als persoon (toch maar even eenHAP doen om de persoonlijkheid in kaart te brengen?). Maar ach, je krijgt er zoveel voor terug zodra het kleine hummeltje in je armen ligt (en dat is echt zo!).
Nu ik kort heb mogen ervaren hoe het (althans denk ik) een heel klein beetje voelt om dementie te hebben, hoop ik de mens met dementie net wat beter te kunnen begrijpen, en daardoor beter te kunnen helpen dan voorheen.