Elbert Vermaak is specialist ouderengeneeskunde (SO) bij verschillende locaties van Dagelijks Leven in het oosten des lands. Voordat hij SO werd was Elbert verpleegkundige. Daardoor heeft hij veel inzicht in en begrip voor de dagelijkse bezigheden van de verzorging en verpleging. Hij weet als geen ander waar zij tegenaan lopen.
Hij zet zijn kennis en expertise in om hen te ondersteunen als zij bijvoorbeeld te maken hebben met gedragingen die zij niet kunnen plaatsen. Ook is hij een vraagbaak en consultant voor huisartsen en praktijkondersteuners. Als specialist ouderengeneeskunde is hij een expert op het gebied van dementie en de gedragsproblematiek die daar vaak mee gepaard gaat.
Leer mensen kennen
Elbert: “Onbegrepen gedrag bestaat eigenlijk niet. Onbegrepen mensen wel. Afwijkend gedrag heeft vrijwel altijd een onderliggende oorzaak. In het verleden werd dit vaak aangepakt met medicatie, zogenaamde antipsychotica. In verreweg de meeste gevallen kun je echter gedrag veranderen door te begrijpen wat er onder ligt. Dit is ook heel belangrijk voor de familie. Het is voor hen onvoorstelbaar dat de persoon die zij altijd gekend hebben ineens niet meer hetzelfde is. En soms heel angstig of zelfs agressief kan worden. Voor mensen met dementie is het vaak niet meer mogelijk om aan te geven wat ze wel en niet willen. Daardoor ontstaat een soort frustratie. Door goed te kijken en te luisteren naar elke unieke persoon kun je deze frustratie leren begrijpen, en iets mee doen. Daarnaast moet je vooral goed luisteren naar de familie. Zij weten als geen ander wie de mens achter de ziekte dementie is of was.”
Betaalbaarheid en kwaliteit gaan samen
“Natuurlijk hebben we nog wel eens last van het traditionele beeld van het verpleeghuis. Of andere kleinschalige woonvormen waar zorg minder goed geregeld is doordat er geen specialist ouderengeneeskunde aanwezig is, en de huurprijzen voor veel mensen niet te betalen zijn. Maar al te vaak wordt door middel van medicatie onrust bestreden. Binnen Dagelijks Leven vinden we het enorm belangrijk om te zoeken naar alle beschikbare oplossingen en alternatieven om mensen zoveel mogelijk van hun vrijheid kunnen laten genieten. Dat is soms lastig, omdat familie vaak bang is dat hun familielid of partner iets kan overkomen. Zij weten vaak weinig over dementie en hebben behoefte aan uitleg en begeleiding. Laten zien hoe wíj het doen is voor de familie heel belangrijk.
Ervaren dat alles wat we doen op de persoon zelf is afgestemd. En dat er hier ook vooral veel gelachen wordt. Iedereen kan hier vrij in en uitlopen, en de familie doet mee. Als mensen hier komen wonen geeft dat de familie ook weer rust: ze kunnen weer partner of kind zijn. De zorg doen wij. We kijken en luisteren heel goed naar de mens die schuil gaat achter de ziekte, en zoeken naar goede oplossingen. Mooi gezegd heet dat “de cliënt centraal”, maar ik vind dat wij dat ook echt doen! En daar ben ik heel trots op.”
Wat is voor Elbert een fijne dag? “Als ik mijn kennis heb kunnen gebruiken om in een lastige situatie iemand weer tot rust te brengen. Dat het die dag weer een stukje beter gaat met de cliënten en ik elke dag beter wordt in mijn vak. Samen kunnen lachen en relativeren – ook met de collega’s en familie. Dat een dochter zegt “ik herken ineens mijn moeder weer”. Dát geeft een geweldig gevoel.”