“De kleine momenten maken werken in de dementiezorg zo bijzonder”

Mijn eerste werkdag als gastvrouw op een PG–afdeling zal ik niet snel vergeten. Het was een van de zwaarste afdelingen van het zorgcentrum. Met bewoners met moeilijk gedrag. Veel verbaal geweld, agressie. Sommigen in de laatste fase van hun leven; nauwelijks reagerend op iets of iemand. Ik schrok. Is dit wat ik wil en kan? Maar het dagelijks werken met en voor mensen met dementie vond ik geweldig. Om hen in deze periode van hun leven wat glans te geven, vond ik een voorrecht. De afdeling was mij echter te zwaar. Maar……ja, dit wilde ik en kon ik! Dit was het werk wat ik wilde doen.

Nu, veel jaren en zorgcentra later, kan ik nog steeds zeggen dat mensen met dementie mijn leven zijn. Wat is het fijn om naar hen te luisteren. Wat geeft het mij als gastvrouw voldoening om de bewoners van Het Verkeerstorenhuis te laten merken dat ze nog steeds gehoord worden.

En wat is het geweldig om met hen te lachen.

Zoals laatst, ’s ochtends bij het ontbijt. Een bewoonster pakt een plak kaas en legt die netjes op haar boterham. Ze wisselt een hap boterham af met een slok koffie. Tot ze ineens zegt: “Wat is dat toch lekker, jong belegen kaas.” Haar overbuurvrouw kijkt haar lachend aan: “Ja, soort zoekt soort.”

Pijn in de portemonnee

Dezelfde twee dames gaan na het nuttigen van het ontbijt op de stoelen bij de salontafel zitten. Als daar een mannelijke bewoner bij komt zitten, kijken ze elkaar aan. Ze voelen nattigheid. En dat klopt. Hij heeft pijn in zijn oog, vertelt hij, hopend op wat begrip. Dat zit er niet in. “Weet je waar ik pijn heb? In mijn portemonnee,” zegt de ene dame.

“Ik ook, al heel lang”, zegt de ander. De bewoonster die begon met de pijnlijke portemonnee maakt het nog wat smeuïger: “Oh ja? Nee, ik sinds kort”.

De heer in kwestie negeerde inmiddels de pijn én de dames en was vertrokken.

En de dames? Die keken elkaar aan met een voldaan gezicht: ‘zo, dat hebben we mooi gedaan’.

Boterham

De kleine dingen maken het werk zo bijzonder. Want hoe mooi is het als een bewoonster mij bij het eten van haar boterham toevertrouwt: “Ik proef dat jij het anders neerlegt. Lékker!”

Koken? Hoezo?

Laatst stond ik vol bewondering te kijken naar de rij kookboeken die een bewoonster op haar kamer heeft staan. Met spectaculaire titels als ‘Kopen en keuren’, ‘Menu’s met een ster’, ‘Met wok en spatel’ en ‘China’.

“Jeetje, wat een kookboeken! Je hebt veel gekookt zeker.”
“Hoezo?”
“Nou, er staan hier zoveel kookboeken.”
“Dat wil niet zeggen dat ik veel kook. Ik koop ze en zet ze neer. Je denkt toch zeker niet dat ik uit al die boeken kook?”
“Nou nee, nu misschien niet meer, maar vroeger wel?”
“Ben je gek. Tuurlijk niet. Ik heb op de huishoudschool gezeten, dan moet je wel.”
“Oké je kookte niet, maar wat deed je dan?”
“Eten.”

We hebben hier meer dan smakelijk om gelachen samen.

Van puzzel tot mooi gesprek

Ik doe regelmatig een wegstreeppuzzel uit ‘Klessebasjes’ met een bewoonster. Nadat ik de categorieën had voorgelezen, koos ze voor ‘warme maaltijd’. Altijd een geliefd en herkenbaar onderwerp.

Bij het zoeken, vinden en wegstrepen van “zure zult” kijkt ze me aan en zegt: “Mijn zoon vertelde gisteren dat hij zuur vlees had gekocht bij de slager. Hij vindt altijd alles lekker. Hij had er patat bij gehaald.” Zo is een puzzel een prachtige aanleiding om een klein gesprek te voeren over vroeger en over het bezoek van haar zoon. Mooie momenten!

Samen dichten

Ik vroeg een bewoonster of ze met mij een klein gedichtje wilde maken. Ze moest even denken maar toch kwam ze vrij snel tot de volgende vier regels.

Het weer is buiten zo mooi.
De zon stijgt op in het westen.
Voor mijn raam staan mooie bloemen in kleuren en geuren
om het humeur op te beuren.

“Wat leuk was dit zeg, echt heel leuk” vertrouwt ze me toe.

Ik hoop op een zomer met nog veel meer van dit soort mooie momenten in Het Verkeerstorenhuis!