Een mevrouw met dementie zit buiten met een knuffel en kijkt in de verte

Dementie is een verzamelnaam voor een combinatie van symptomen (een syndroom), waarbij de hersenen informatie niet meer goed kunnen verwerken. Op dit moment lijden er 270.000 Nederlanders aan dementie. Elk uur komen daar vijf Nederlanders bij. De ziekte gaat gepaard met veranderingen in gedrag, die een enorme druk kunnen leggen op de directe omgeving en lokale instanties.

Dementie bestaat uit ruim vijftig ziektes. De meest voorkomende vorm van dementie is de ziekte van Alzheimer. Daarnaast komen vasculaire dementiefrontotemporale dementie (FTD) en Lewy body dementie veel voor.

Achteruitgang in de hersenen

Bij dementie gaan de zenuwcellen in de hersenen kapot. Soms gaan niet de zenuwcellen zelf kapot, maar de verbindingen tussen de cellen. Het is ook mogelijk dat de cellen en de verbindingen het niet meer goed doen. Door deze afname van cellen functioneren de hersenen steeds minder goed. Bij sommige mensen verloopt de achteruitgang heel snel. Anderen kunnen nog jarenlang een redelijk gewoon leven leiden. Uiteindelijk raakt iemand erg verzwakt door de gevolgen van dementie. De persoon overlijdt dan door een ziekte of infectie (bijvoorbeeld longontsteking) of doordat hij/zij niet meer kan slikken.

Symptomen

In het begin van de ziekte vallen meestal de geheugenproblemen op. Later krijgt de persoon met dementie problemen met denken en taal. Ook kan hij/zij te maken krijgen met veranderingen in karakter en gedrag. Naarmate de ziekte vordert, verliest iemand  steeds meer de regie over zijn eigen leven. Hij wordt steeds afhankelijker van de hulp van anderen. Dagelijkse handelingen worden steeds moeilijker. Lees meer over de symptomen van dementie.

Behandeling

Er bestaan nog geen geneesmiddelen voor de ziekte van Alzheimer en de andere vormen van dementie. Wel zijn er medicijnen die de ziekte kunnen vertragen. Over de hele wereld wordt onderzoek gedaan naar de oorzaken, mogelijke preventie en behandeling. In Nederland doen de Alzheimer Centra veel onderzoek. Lees meer over onderzoek naar dementie .

Een medewerker houdt de hand vast van een bewoner met dementie. Lichamelijk contact werkt als behandeling tegen onrust.

Risicofactoren en kans op dementie

Een op de vijf mensen krijgt dementie. Bij vrouwen is de kans nog groter: een op de drie. Hoe ouder, hoe groter de kans. Boven de 90 jaar heeft maar liefst 40 procent van de mensen een vorm van geheugenverlies. Nederland telt op dit moment ruim 270.000 mensen met dementie. Door de vergrijzing en het ouder worden van de bevolking zullen in 2040 ruim een half miljoen mensen zijn met deze ziekte. Andere risicofactoren die een rol kunnen spelen bij het ontstaan van dementie zijn erfelijke factoren en bepaalde leefstijlgewoonten zoals roken. Lees meer over de risicofactoren en het voorkomen van dementie.

Dementie op jonge leeftijd

Ook op jongere leeftijd kunnen mensen dementie krijgen. Naar schatting zijn er in Nederland 12.000 mensen die jonger zijn dan 65 jaar. Deze mensen zijn vaak nog werkzaam en hebben soms nog thuiswonende kinderen. Het stellen van een diagnose kan op deze jongere leeftijd erg lang duren. Lees meer over dementie op jonge leeftijd.